شب ادراری در کودکان

شب ادراری در کودکان  به سبب عدم تکامل دستگاه عصبی و عضلانی مثانه است.

 مشکل شب ادراری یک بیماری موروثی است.

چنانچه والدین کودک درگذشته مشکل شب ادراری داشته‌اند، امکان ابتلای کودک به این بیماری نیز زیاد است.

کودک در طول روز با نظر به هوشیاری قادر خواهد بود تخلیه مثانه را کنترل کند؛

اما شب و در زمان خواب مغز کنترل کمتری بر روی مثانه دارد و تخلیه مثانه به شکل ناخودآگاه انجام می‌گیرد.

روش توقف شب ادراری در کودکان:

 خیس کردن رختخواب در بسیاری از کودکان خردسال یک اتفاق متداول است، حتی چنانچه در طول روز به‌خوبی آموزش‌دیده باشند.

 ۲۰ درصد از کودکان ۵ساله شب‌ها شب ادراری را تجربه خواهند کرد.

شب ادراری به کودکان ۵ سال و کمتر محدود نمی‌گردد: بعضی از کودکان بزرگ‌تر نیز ممکن است قادر نباشند در شب ادراری خود را درخواب کنترل کنند. 

گام نخست: آموزش در کنار پذیرش مشکل:

آموزش‌های ساده و جزئی به‌سادگی مانع شب ادراری کودک شما نخواهد شد.

زمانی که به کودک خود شیوه استفاده از توالت را آموزش می‌دهید، او سازوکارهای آموزش مثانه را نیز فرا خواهد گرفت.

با پیشرفت تمرینات بر روی لگن، کودکان علائم و نشانه‌های فیزیکی زمانی که هنگام دفع ادرار آن را احساس می‌کنند چگونه است.

تمرین کنترل مثانه در شب اندکی با دشواری همراه است.

همه کودکان قدر نخواهند بود در طول خواب ادرار خود را کنترل کرده یا زمانی که احتیاج به استفاده از توالت دارند قادر نیستند بیدار شوند.

دقیقاً همان گونه که موفقیت در تمرین روز با سن‌وسال متفاوت است، مبارزه با بی‌اختیاری شبانه یا شب ادراری نیز متفاوت خواهد بود.

بعضی از کودکان نسبت به دیگر کودکان هم‌سن‌وسال خود دارای مثانه کوچک‌تری هستند که امکان دارد کنترل ادرار را دشوارتر کند.

دومین گام: حذف نوشیدنی‌ها پیش از خواب:

درحالی‌که کودک امکان دارد به نوشیدن یک لیوان شیر یا آب قبل از خواب عادت کرده باشد، این ممکن است در شب ادراری نقش بسزایی داشته باشد.

حذف نوشیدنی یک ساعت پیش از رفتن به رختخواب ممکن است به کنترل ادرار توسط کودک کمک کند و از شب ادراری جلوگیری کند.

چنانچه کودک برای آخرین بار دقیقاً پیش از خواب به دستشویی برود به کنترل شب ادراری در کودک کمک بسیاری خواهد کرد و می‌بایست این کار را به او گوشزد کنید.

سومین گام: آموزش کنترل مثانه به کودک:

آموزش کنترل مثانه پروسه‌ای است که در آن کودک شما در زمان‌های مشخصی به دستشویی خواهد رفت، حتی چنانچه فکر نمی‌کند احتیاجی به دستشویی رفتن دارد.

این نوع سازگاری امکان دارد به کنترل مثانه کمک کند.

در شرایطی که بیشتر ادرار کردن در ساعات بیداری در طول روز انجام می‌شود، تمرین مثانه به‌منظور کنترل شب ادراری انجام می‌شود.

برای این منظوروالدین  یک یا دو بار در طول شب کودک را به‌منظور رفتن به دستشویی بیدارکنند.

​چهارمین گام: کمک گرفتن از زنگ هشدار: 

اگر تمرین مثانه بعد از چند ماه سبب بهبود شب ادراری نشد، می‌توانید از زنگ هشدار شب ادراری استفاده کنید.

این مدل خاص از آلارم‌ها به‌منظور تشخیص شروع ادرار طراحی و ساخته شده‌اند تا کودک شما قادر باشد پیش از خیس کردن تخت از خواب بیدار شده و به دستشویی برود.

چنانچه کودک شما شروع به ادرار کرد، زنگ هشدار صدای بلندی ایجاد خواهد کرد تا او را بیدار کند.

چنانچه کودک خواب عمیقی دارد، زنگ هشدار ممکن است مفید واقع شود.

زمانی که کودک به این پروسه عادت کرد، ممکن است خودش بیدار شود تا ازدستشویی استفاده کند بدون اینکه زنگ هشدار به صدا درآید، به دلیل اینکه زنگ هشدار به مغز کمک می‌کند تا میل به ادرار کردن را تشخیص داده و برای آن بیدار شود.

هشدارها حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد  موفقیت‌آمیز هستند و اثرگذارترین  راه جهت کنترل شب ادراری کودک هستند.

​پنجمین گام: مشاوره با پزشک:

در شرایطی که شب ادراری یک اتفاق متداول میان کودکان است، اما تمامی موارد به‌تنهایی حل‌شدنی نیستند.

چنانچه کودک شما بالای ۵ سال دارد و یا به طور مستمر شب ادراری دارد، می‌بایست راهکارهای گوناگونی جهت مرتفع کردن این مشکل امتحان کرده‌اید و به نتیجه نرسیده‌اید و شب ادراری در کودک شما از حالت نرمال خارج شده است حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.

زیرا ممکن است بر اثر یک مشکل و بیماری جسمی کودک شما دچار شب ادراری شده باشد.

موارد مهمی که باید با پزشک مشورت کنید:

• زمانی که کودک بیشتر اوقات یبوست را تجربه می‌کند.
• به طور ناگهانی شروع به ادرار کردن می‌کند.
• در طول مدت روز نیزدچار بی‌اختیاری در ادرار است.
• در زمان ورزش و فعالیت‌های بدنی ادرار می‌کند.
• از درد در زمان دفع ادرار شکایت می‌کند.
• خون در ادرار یا لباس زیر کودک مشاهده کردید.
• در شب مشکل خروپف دارد.
• دارای علائم اضطراب است
• دارای خواهر و برادر یا دیگر اعضای خانواده است که دچار شب ادراری بوده‌اند.
• بعد از دست‌کم شش ماه هیچ مورد شب ادراری نداشته و مجدد شروع به شب ادراری کرد.

برای بیشتر کودکان و والدین، شب ادراری قبل از آنکه یک مشکل جدی باشد، آزاردهنده است.

اما بسیارحائز اهمیت است که به دنبال نشانه‌های بالا باشید تا متوجه شوید که شب ادراری کودک شما یک مشکل پزشکی است یا خیر.

اطمینان حاصل کنید و دغدغه‌های خود را با متخصص اطفال در میان بگذارید.

پزشک اطفال می‌تواند به شما کمک خواهد کرد که این مراحل را تست کرده و تقویمی از شب‌های مرطوب و خشک تهیه کنید، و روند بهبودی را پیگیری کنید.

چنانچه این گام‌های اولیه جواب نداد، پزشک اطفال قادر خواهد بود درباره سایر ایده‌ها و همچنین بعضی از داروهایی که امکان دارد مؤثر باشد صحبت کند.

​علل شب ادراری در کودکان

هنوزهیچ‌کس به طور دقیق علت شب ادراری کودکان و نمی‌داند؛

 علل متعددی در بروز این عارضه نقش ایفا خواهند کرد که در قسمت زیر بدان اشاره می‌کنیم:

 1-کوچک بودن مثانه: برخی اوقات امکان دارد مثانه کودک به‌اندازه کافی رشد نکرده باشد که قادر باشد در طول شب ادرار را در خود جمع‌آوری کند.

2– عدم توانایی در احساس پر بودن مثانه: در وضعیتی که اعصاب مثانه که وظیفه کنترل کارکرد آن را بر عهده دارند تکامل لازم را نیافته باشند پر بودن مثانه سبب بیدارشدن کودک از خواب نخواهد شد و در شرایطی که خواب کودک بسیار عمیق باشد دچار مشکل شب ادراری می‌گردد.

3-فقدان تعادل هورمونی: در دوران کودکی بدن برخی از کودکان به‌اندازه کافی هورمون ضد ادرار (ADH) تولید نمی‌کند تا از روند تولید ادرار در طول شب کاسته شود.

 4-عفونت مجاری ادراری: این عفونت قادر خواهد بود سبب اختلال در کنترل دفع ادرار گردد.

علائم و نشانه‌های این عارضه عبارت است از شب ادراری، تکرر ادرار، قرمز یا صورتی بودن ادرار، و احساس درد در زمان دفع ادرار.

5-آینه تنفسی در زمان خواب: برخی اوقات شب ادراری نمایانگر اختلال آپنه تنفسی است.

آپنه تنفسی به اختلالی گفته می‌شود که تنفس کودک در زمان خواب به سبب بزرگ‌شدن آدنوئیدها یا پره‌های بینی قطع می‌گردد.

خروپف و احساس خواب‌آلودگی در طول روز از دیگرعلائم و نشانه‌های این عارضه است.

6- دیابت: ممکن است کودکانی که عمدتاً لباس آنها در طول روز خشک است؛ اما دچار شب ادراری هستند مبتلا به دیابت می‌باشند.

دیگرعلائم و نشانه‌های ابتلا به دیابت عبارت است از دفع حجم بسیار زیادی از ادرار، تشنگی بیش از حد، خستگی، و ازدست‌دادن وزن علی‌رغم اشتهای خوب کودک.

7- یبوست مزمن: عضلاتی که در کنترل مثانه نقش ایفا می‌کنند به دفع مدفوع نیز کمک می‌کنند. در حالتی که مدت زیادی از یبوست کودک می‌‌گذرد امکان دارد این عضلات به‌خوبی وظیفه خود را انجام ندهند و سبب شب ادراری شوند.

8-مشکلات ساختار در مجاری ادراری یا سیستم عصبی: احتمال دارد شب ادراری به وجود نقص در سیستم عصبی یا سیستم دفع ادرار کودک مرتبط باشد.

9-علل افزایش شب ادراری در کودکان

امکان بروز اختلال شب ادراری در همه اشخاص وجود دارد؛ اما این اختلال در میان پسران دوبرابر بیش از دختران است.

عوامل متعددی با بالارفتن ریسک شب ادراری در ارتباط است که در زیر به بعضی از آنها اشاره خواهیم کرد:

10-عصبانیت و استرس زیاد: بعضی از اتفاقات پراسترس نظیر داشتن خواهر یا برادر جدید، آغاز دوران مدرسه یا خوابیدن در یک مکان ناشناخته ممکن است زمینه‌ساز شب ادراری در کودکان باشد

11- پیشینه خانوادگی: در شرایطی که یکی از والدین کودک یا هر دوی آنها دچار مشکل شب ادراری باشند ریسک اینکه کودک آنها نیز دچار مشکل شود بیشتر خواهد شد.

12- اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه (ADHD): شب ادراری در میان کودکانی که دچار اختلال بیش‌فعالی هستند بیشتر از دیگر کودکان است.

نتیجه‌گیری:

 کودکان از خیس کردن رختخواب و عصبانی کردن والدین خود شرمنده و عصبی می‌شوند.

چنانچه کودک شما دچار مشکل شب ادراری باشد سعی کنید آرامش خود را حفظ کرده و به کودک خود جهت رفع این مشکل کمک کنید.

نسبت به احساسات کودک خود بی‌تفاوت نباشیدچنانچه کودک شما عصبی است یا استرس دارد او را تشویق و ترغیب کنید که احساسات خود را بیان کند.

از او حمایت کنید و به تشویقش بپردازید.

در شرایطی که کودک شما آرام باشد و احساس امنیت کند مشکل شب ادراری او نیز بهبود خواهد یافت.

می‌توانید با متخصص اطفال در خصوص دیگر شیوه‌های موجود جهت کنترل استرس کودک خود مشاوره کنید.

حضور روانشناسان کودک در مجموعه ذهن روشن بصورت مستمر با ارزیابی های بالینی صورت گرفته از زمان ورود کودک و مصاحبه با والد در شناسایی مسائل کودک و ریشه یابی رفتارهای کودکان در روند رشد همه جانبه کودک بسیار حائز اهمیت است.

جهت تماس:44000540-44000541