مهارت های حرکتی توانایی های فیزیکی هستند که به ما امکان حرکت و هماهنگی بدن را می دهند. مهارت‌های حرکتی ظریف از عضلات کوچک دست یا مچ استفاده می‌کنند در حالی که مهارت‌های حرکتی درشت از عضلات بزرگ بدن برای ایجاد تعادل، هماهنگی، زمان واکنش و قدرت بدنی استفاده می‌کنند. بهبود این مهارت به انجام حرکاتی که کودکان به طور روزمره انجام می دهند؛ از بازی گرفته تا غذا دادن به خود کمک می کند.

انتظار می‌رود که کودکان در سنین متفاوت مهارت‌های حرکتی خاصی را توسعه دهند، اما همه کودکان باهم یکسان نیستند. شما می توانید با یادگیری علائم و انجام فعالیت هایی که هماهنگی و اعتماد به نفس کودک را تقویت می کند، به مسیر رشد فرزندتان کمک کنید.

مهارت های حرکتی ظریف چیست؟

فعالیت های دستی که اغلب نیاز به هماهنگی حرکات دست و انگشتان با چشم را دارند مهارت های حرکتی ظریف می باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که تسلط اولیه بر این مهارت‌ها، موفقیت تحصیلی آینده کودکان را رقم می زند. مهارت های حرکتی ظریف عبارتند از توانایی گرفتن و دستکاری اشیا، استفاده از هر دو دست برای انجام یک کار و استفاده از از یک انگشت برای برداشتن اشیاء.

شما می توانید کودک خود را با ثبت نام در کلاس های بازی مهد کودک در مسیر رشد بهتری قرار دهید. کودکان با استفاده کردن از جغجغه ها و اسباب بازی های متنوع، عضلات مچ دست و پای خود را تقویت می کنند. فعالیت هایی مانند برداشتن اشیاء، ساختن بلوک با لگو، اسباب بازی های حسی از جمله خمیربازی،اسفنج، ماکارونی به بهبود مهارت های حرکتی ظریف کودکان نوپا کمک می کند.

علائم مهارت های حرکتی ظریف

کودکان در دوران نوزادی شروع به توسعه حرکات کوچک و هماهنگ خواهند کرد و در اوایل دبستان احتمالاً قادر به انجام برخی کارهای دشوار مانند نوشتن الفبا و بستن دکمه ها خواهند بود.

• تولد تا 2 ماهگی

1. هنگامی که یک شی در کف دست قرار می گیرد، دست را می بندد.
2. بازوها را در حرکات تصادفی حرکت می دهد.

• 3  تا 6 ماه

1. می تواند هر دو دست را باز و بسته کند.
2. دست هایش را به سمت دهان می آورد.
3. با استفاده از هر دو بازو می تواند اسباب بازی ها را از دستی به دست دیگر منتقل کند.

• 6  تا 9 ماه

1. شروع به گرفتن و نگه داشتن اشیا با استفاده از انگشت شست می کند.
2. می تواند بطری را به طور مستقل نگه دارد.
3. برای حرکت دادن اجسام با انگشتان دست از چنگال بلند استفاده می کند.

• 

  9  تا 12 ماه

1. اشیای کوچک یا متوسط ​​را در یک فنجان یا ظرف قرار می دهد.

• 12  تا 18 ماهگی

1. یک برج بلوک می سازد.
2. جوراب هایش را درمیاورد.
3. با انگشت به چیزی اشاره می کند.
4. با مداد خط خطی می کند.

• 18  ماه تا 2 سال

1. صفحات کتاب را ورق می‌زند.
2. می تواند خط خطی کند.
3. در فنجان نوشیدنی می خورد.

• 2  تا 3 سال

1. زیپ لباس را باز و بسته می کند.
2. با قیچی می برد.
3. می تواند درب ها را باز کند.

• 3  تا 4 سال

1. می تواند دایره ای را ترسیم کند.
2. با کمک کم لباس می پوشد.

• 4 تا 6 سال

1. با قیچی به خوبی برش می دهد.
2. الفبا و نام آنها را می نویسد.
3. می تواند به طور مستقل لباس می پوشد.

مهارت های حرکتی درشت چیست؟

مهارت‌های حرکتی درشت حرکاتی هستند که گروه‌های عضلانی بزرگی را درگیر می کنند و عموماً گسترده‌ تر و پرانرژی ‌تر از حرکات حرکتی ظریف هستند. این حرکات شامل راه رفتن، لگد زدن، پریدن و بالا رفتن از پله می باشد. برخی از مهارت های حرکتی درشت نیز شامل هماهنگی چشم و دست یا پرتاب کردن و گرفتن توپ است.

کودک خود را تشویق کنید تا روی مهارت های حرکتی درشت خود کار کند. به آنها کمک کنید تا به اسباب‌بازی‌هایی که در جلوی آنها قرار داده شده است برسد. برای تشویق کودک به راه رفتن، به او کمک کنید بایستد و با گرفتن بازوهایش قدم بردارد.

علائم مهارت حرکتی درشت

در اینجا نمونه‌هایی از مهارت‌های حرکتی درشت را معرفی می کنیم که کودکان در گروه های سنی متفاوت انجام می دهند اما به یاد داشته باشید که برخی از کودکان کمی زودتر یا دیرتر ممکن است توانایی‌های خود را توسعه دهند.

• تولد تا 2 ماهگی

1. در حالی که روی شکم است سر را بلند می کند.
2. زمانی که به  پشت هستند سر را از یک طرف به طرف دیگر می چرخاند.
3. می تواند به بازوها و پاها لگد بزند.

• 3  تا 4 ماه

1. وقتی روی شکمش است، ساعدش را بالا می‌کشد.
2. از شکم به پشت می غلتد.
3. در حالت نشسته سر را در یک راستا با بدن خود نگه می دارد.

• 5  تا 6 ماه

1. به سمت جلو و عقب می غلتد.
2. پاهایش را وقتی به پشت است به سمت دهانش می آورد.

• 6  تا 9 ماه

1. مستقل می نشیند.
2. روی شکم حرکت می کند.

• 9  تا 12 ماه

1. روی دست و زانو حرکت می کند.
2. در حالت ایستاده شروع به راه رفتن در اطراف مبلمان می کند.
3. می تواند با یک یا دو دست را برود.

• 1  تا 2 سال

1. از پله ها بالا می رود.
2. بدون کمک راه می رود.
3. می تواند توپ را به جلو پرتاب کند.

• 2  تا 3 سال

1. می تواند به راحتی راه برود و بدود.
2. با هر دو پا می پرد.

• 3  تا 4 سال

1. روی یک پا تعادل دارد.
2. می تواند یک توپ بزرگ را بگیرد.

• 4  تا 5 سال

1. با چرخ های آموزشی دوچرخه سواری می کند.
2. می تواند اسکیت و شنا یاد بگیرد.

تاخیر در مهارت حرکتی

کودکان مبتلا به اختلالات حرکتی ممکن است در انجام حرکات هماهنگ دچار مشکل شوند. اگر به نظر می رسد که کودک شما در رشد مهارت های حرکتی ظریف یا درشت تاخیر دارد، باید او مورد ارزیابی قرار گیرد و ممکن است نیاز به فیزیوتراپی یا کاردرمانی داشته باشد.

تاخیر در مهارت های حرکتی ظریف

کودکان مبتلا به بیماری های عصبی ممکن است در مهارت های حرکتی ظریف مشکل داشته باشند. مشکلات مهارت‌های حرکتی ظریف اغلب تا قبل از دبستان تشخیص داده نمی‌شوند، زمانی که کودک در مدرسه شروع به نوشتن حروف می کند می توان تشخیص داد.

تاخیر در مهارت حرکتی درشت

اگر کودک شما علائم مهارت های حرکتی درشت با توجه به سنش را انجام نمی دهد، ممکن است تأخیر داشته باشد. اگر تأخیر حرکتی درشت او بر حرکات روزمره تأثیر بگذارد ممکن است نیاز به فیزیوتراپی داشته باشد. طبیعی است که فرزندتان را با یک همسن او مقایسه کنید که زودتر برخی حرکات را انجام می دهد اما باید توجه داشته باشید که این زمان برای هر کودکی متفاوت است.